Franciszkanie, którzy przybyli do Ziemi Chełmińskiej w 1239 roku utworzyli konwent toruński. Budowę murowanego kościoła rozpoczęli  w 1343 roku. Była ona prowadzona etapami zakończona została w końcu XIV wieku.  Długość kościoła 66 m, szerokość 25 m, wysokość  26,75 m  Wzniesiony kościół to jedna z najwspanialszych gotyckich budowli halowych  Polski północnej.  Nie posiadał wieży, lecz jedynie sygnaturki,  co było zgodne  z regułą zakonu. Pierwotnie  każdą z trzech naw nakrywał osobny dach, który w 1798 roku zastąpiono  jednym ogromnym wspólnym dachem. Od  północy do kościoła przylegały zabudowania klasztorne, zbudowane w planie zbliżonym do litery H.

Kościół Wniebowzięcia NMP na rysunku Jerzego Steinera z 1740 roku Dawny południowy krużganek przekształcony  został w dwukondygnacyjną nawę północną świątyni. W 1557 roku  zakonnicy oddali miastu kościół i zabudowania klasztorne. Świątynia służyła  luteranom ze Starego Miasta a w zabudowaniach klasztornych  ulokowano założone w 1568 r. protestanckie gimnazjum.

	W 1724 roku następstwie  "tumultu toruńskiego",  klasztor z kościołem powrócił do katolików i przekazany został bernardynom.. Kościół doznał poważnych uszkodzeń podczas oblężeń miasta w roku 1809 i 1813. Wyremontowano go  w latach 1825 -1830. Po  kasacie zakonu bernardynów w 1821 roku budynki klasztorne przejęło miasto  i dokonało ich rozbiórki. Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryji Panny widziany z wieży Kościoła Św. Ducha.
Panna Maria posiada  niepowtarzalną średniowieczną atmosferę tworzoną przez wydłużone okna, masywne filary  międzynawowe i skarpy wewnętrzne, ale przede wszystkim równą wysokość naw i prezbiterium, zamkniętych sklepieniem gwiaździstym. W wyposażeniu  Kościoła dominują monumentalne gotyckie freski  z XIV wieku, barokowe i rokokowe ołtarze,  renesansowe organy, ambona i epitafia toruńskich rodzin patrycjuszowskich.
W prezbiterium obok rokokowego ołtarza głównego znajdują się  pięknie rzeźbione gotyckie stalle z pierwszej połowy XV wieku i barokowe mauzoleum Anny Wazówny	Dobrze widać pojedynczy monumentalny dach kryjący trzy nawy. Z lewej 23 lutego 2015 roku została odsłonięta na kościele tablica informacyjna
A jeżeli chcesz czytelniku dowiedzieć się więcej o historii naszego kościoła parafialnego to polecamy nastepujące pozycje książkowe: Skarby Kościoła Mariackiego w Toruniu Pofrańciszkański kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu.